Göklerin koruyucusu, Göksel kahraman AVCI ORİON..Bizdeki şekli OĞUZ KAĞAN..Boğayı öldüren kahraman, ya da Boğanın OĞLU..Kutsal AY BOĞASI..Taurus Yani Boğa Takımyıldızı..Ve Canis Major Sirius, OĞUZ’un Kurt’u..Orion’un başka bir tasviri, Bir elinde Kılıcı ve diğerinde kalkanı ile..Atının altındaki Tavşan, Lepus Takımyıldızı..Seçuklu 13. yy.
Bir İnternet Sayfasında rastladım..Eski Petrogliflerdeki “İnsan” Figürü temalarını toplamış ve bunların tamamının Orion Takımyıldızının izdüşümleri olduğunu yazmış. Hatta Dogonlara ait simgelerin bile Bu takımyıldızı sembolize ettiğini yazıyor. Bana görede mantıklı olabilir. Orion çok çok önemli bir takımyıldız. Arkaik toplumlarda Gökyüzündeki Tanrıların en büyüğü, Avcı, Kahraman, Çoban, Çiftçi vb. isimlerle anılmış..Mevsim döngüleri ile de alakalı..Yani yılı ikiye bölen Hıdrellez dönemini ifade ediyor..Tam karşısındaki Akrep Takımyıldızı da Kasım dönemini..Yeniseydeki Kayaların üzerindeki Çizim de bana göre Orion Takımyıldızı ile bağlantılı. Kollarını kaldırmış bir adam şekli, orta çizgisi Orionun Kılıcı. Yan tarafındaki iki nokta, Orionun kemerini ifade ediyor. Aynı Sembolizm Türk-Hun Parasında da var..Orion Göksel Kahraman Arketipi..Gökyüzünün Koruyucusu..Bizdeki Arketipi Oğuz Kağan..Nuray Bilgili..
Mitolojiler,Söylenceler, Masallar, Plastik sanatlar…Hepsinin İLK ARKETİPİ yani İlK ÖRNEĞİ Gökyüzündedir. Gökyüzündeki Takımyıldızlar, mevsim döngüleri, gezegenler ve gezegen döngüleri, insan bilinçaltında şekillenir, biçimini yeniler ve SANAT ESERİ olarak açığa çıkar..Yüzlerce yıl aynı sembol ve simgeler değişerek ve gelişerek sanat eserlerinde kullanılır. Fakat Bu GÖKYÜZÜ SEMBOLİZMİ BAĞLAMINDAKİ ANLAMI Yitirilir. Yani Bunları ortaya çıkaran sanatçılar, içgüdüsel, fakat gerçek bağlamını bilmeden yaratırlar sanat eserlerini..Fakat yüzlerce yıl sonra bile Bu sanat eserlerini ortaya çıkaran sanatçılar NEYİ YAPTIKLARINI BİLMEDEN ama, ÇOK eski GÖKYÜZÜ ARKETİPLERİNİ kullanarak yeni sanat eserleri üretmeye devam ederler. İncelediğim bir sanat eserinde Bu GÖKYÜZÜ O kadar güzel bir SANAT ESERİNA Dönüşmüş ki, Hayran kaldım ve ağzım açık kaldı..Türklerde de buna benzer İkonografik Sanat Eserleri mevcut. Ünlü Mitolog, Joseph Campbell’a göre, Orion Takımyıldızının sembolü, Seramik vazodaki İşarettir. Yani iki ayrı kontur ile yapılmış (ARTI) sembolü..Orion Takımyıldızının sağında solunda altında hangi Takımyıldızlar varsa, hepsi bu sanat eserinde mevcut..Nuray Bilgili..
Çoban Yıldızı, Çobanlık yapan, Dumuzi’nin Yıldızı olan, Venüstür. Orion Takımyıldızı Türk Sanatında Bir Binici olarak Resimlenmiştir, çoğu zaman, bunu paylaşmıştım daha önce.. Kamların davullarının üzerinde de YILDIZ TUTAN BİR BİNİCİ olarak tasvir edilir.. 12. yy. Selçuklu Parasının Üzerindeki bu Binici de Yıldız Tutar olarak resimlenmiştir. Orion Takımyıldızı Tüm Arkaik Kültürlerde Baş Tanrı, Avcı, Çoban, vs (çoğaltılabilir) gibi isimler ile anılmış, Tasvirleri de O toplumun kültürel ve geleneksel anlayışına göre değişmiştir. VENÜS ve ORİON..ÇOLPAN, ÇOBAN YILDIZI VENÜSTÜR..Nuray Bilgili..
12 yüzyıl Orta Asya Ceyhun yakınlarında bulunmuş bir rölyef madalyon. Türk Atlı AVCI İkonografisi. Göksel AVCI Orion Takımyıldızının Sanatsal İzdüşümü..Canis Major yani Türk Kozmoloji düşüncesine göre Kurt Takımyıldızı, Lepus-Tavşan Takımyıldızı ve Aquila Kartal Takımyıldızı ile Kompozisyon Tamamlanmış. Elbette Atın üstündeki AVCI FİGÜRÜ, AVCI ORİONDUR. Atın Kuyruğunun Düğümü Unutulmamış..Nuray Bilgili.
Friglerin Ritüel amaçlı Kullandığı Domuz Dişleri..Eliade’ya göre Domuz Mezepotamyada çok kutsaldı ve Tanrı Dumuzi’nin simgelerinden biriydi. Domuz Dişleri tıpkı Boğa Boynuzu gibi AY’ın alegorisidir. O dönemde Dumuzinin ya da Tammuz’un, Frigyadaki karşılığı olan, Tanrı Attis’i sembolize ediyordu. Ve Dolayısıyla Bahar başlangıcı dönemi yani ORİON ile bağlantılı bir semboldür..
Cengiz Kağanın Torunu Mengü Kağan Dönemi (12.yy) ve Ak-Hun Parasındaki (6.yy) Aynı Tamga..Bu İkonografik Simge Türkçe “EDİZ” okunan Tamga. Ediz Ulu Yüce ve Yüksekte olan anlamında bir sözcük. Bu sembolün daha önce çeşitli uygarlıklarda Orion Takımyıldızı İzdüşümü ya da Diagramı olduğunu paylaşmıştım..Ediz-Orion, yukarıdaki Ulu Kutlu olan..Bu Tamga aynı zamanda Çift Tatar-Kırım Tamgası..Yani Çift Ok-Yay işaretinin stilize edilmiş halidir. Arkaik İnsan, Ok-Yay Sembolizmini Orion ve Sagittarius için kullanmıştır..Nuray Bilgili..
Çok değerli Emel Esin’e göre Ay-Gün İşareti Türklerin en arkaik ve kadim İkonografilerindendir. En yüksek derece Parlaklık Sembolü ve Hükümdarlık alametidir. Ayrıca bir takım Kozmik döngülere de Gönderme yapar. Türkler Ekinoks ve Bahar Başlangıcını “Ay-Gün Görüştü” olarak ifade eder. Bu Gece ve Gündüz eşitliği demektir ve Bahar Bayramını Çağrıştırır. Günümüzde Bahar bayramı 21 Mart, yani Güneşin Koç Burcuna girişi. Fakat bundan binlerce yıl önce Ekinoks, Boğa burcu dönemine denk geliyordu. Bu yüzden Göbeklitepe ve diğer eski Toplumlarda BOĞA Kültü vardı. Bu İşaretin anlatmak istediği şey budur, yani Mevsim Döngüsü..Türk Hun Parasındaki, Kağanın Başının üzerindeki ve yanındaki Sembolizmde de, Türklerde Ay-Kün işaretinin yüksek derecedeki kağanlar için kullanıldığını gösteriyor..Göbeklitepedeki Ay-Kün İkonografisi Ekinoks dönemini yani Bhar başlangıcını ifade eder. “H” harfine benzeyen işaret yılı ikiye bölen Orion Takımyıldızını simgeler, yani HIDRELLEZ. Tam karşısında Akrep takımyıldızı yani “KASIM” dönemi vardır.Nuray Bilgili..
Büyük Köpek Takımyıldızı ve Sirius, Orion yani gökyüzündeki baş Tanrı-Avcı-Çoban’ın Köpeğidir. Çin Mitolojisinde Göksel Kurt olarak bilinir. Türk Mitolojisindeki karşılığıda Gök Kurt’tur. Türk Mitolojisinde Orion, elinde üç ok ve bir yay tutar. Orion’un yersel kahraman arketipi Oğuz Kağandır. Diğer milletlerin yersel kahramanlarıda Orion ile özdeşleştirilmiştir. Odin, Osiris, attis, Adonis, Tammuz, Dumuzi, Dionysos vb. Bu Petroglif Türklere ait, Hakasya Yenisey’de. Ben bunun Canis Major yani Gök Kurt olduğunu düşünüyorum.Nuray Bilgili..
Türklere ait en önemli Petroglifler Saymalı Taş’taki Petrogliflerdir..Buradaki Kaya çizimleri inanılmaz bir Kozmoloji bilgisi içerir..Bunlardan bir tanesi ORİON TAKIMYILDIZININ kemerinde bulunan meşhur üç yıldızdır..Kadim uygarlıklar şehirlerini önemli tapınma yerlerini gökyüzündeki takımyıldızların izdüşümlerine uygun yapmışlardır. Piramitler Orion kuşağının izdüşümüdür..Aslında Orion-Boğa Takımyıldızı ve Tam karşısındaki Akrep Takımyıldızı Yıl’ı ikiye böler..Mevsim döngülerinin başladığı ve bittiği dönemleri ifade eder..Nuray Bilgili..
Gök Türkler isimleri gibi bir Gök Devleti idi. Göktürk Devletinden Uygur Devletine, Artuklu, Selçuklu ve diğer Türk Devletlerine ait İkonografik Sanat eserlerinin üzerindeki “Simgesellik”, inanılmaz bir şekilde Gökyüzündeki Takımyıldızlar ve gezegenler ile bağlantılı. Carl Gustav Jung’a göre İLK ARKETİPLER GÖKYÜZÜNDEKİ takımyıldız ve gezegenlerdir. Yani yersel “Kahramanlar” Gökyüzündeki takımyıldızların İzdüşümüdür. İncelediğim Memluklu Yağ Kandilinin üzerindeki Figüratif çalışma, Orion, Küçük Köpek, Büyük Köpek, Tavşan ve Kartal Takımyıldızını ifade eder. Nuray Bilgili..
Türkçe Runik Harflerden “Baş” Okunan Harf. Bu Sembol, Dünyanın dört bir yanında Taşçı Tamgası ve Minos Kültüründe Ana Tanrıça Demeterin Baltası olarak kullanılmıştır. Orta Asyada pek çok değişik şekillerde de kullanımı mevcuttur. Kaya resimlerinde en arkaik kullanımı Dağ Tekesidir. Resimden Tamgaya, Tamgadan Runik Harfe bir Dönüşüm Söz Konusudur. Fakat bu Sembolün Göksel İzdüşümü de Orion Takımyıldızının Glifidir. Orion, Minos kültüründe, Ana Tanrıça ile bağlantılı bir sembol haline gelmiştir. Nuray bilgili..
Orion Takımyıldızı Arkaik Toplumlarda Baş Tanrı, Kahraman ve Avcı gibi isimlerle anılmıştır. Onun Güneş ile birlikte Yükselmeye başladığı dönem, Baharın başlangıcı ve Evrenin Yeniden Doğuşu olarak kabul edilmiştir. Arkaik “ADAM” petrogliflerinin çoğu, Onun Geçmişten gelen Anısıdır. Bu “Göksel Adam”, Kahraman Arketipi imajıyla, Attis, Adonis, Dyanisos, Osiris, Odin, Tammuz, Dumuzi isimleriyle Dünya Mitolojilerinde dolanır durur. Bizim Oğuz Kağanımızında Gökdel Arketipi Orion Takımyıldızıdır. Hakasyadaki ve Çindeki bu semboller Orion ile bağlantılıdır..
